🌿 Giriş: Güvenin Temeli Sınırdır
Terapinin en temel unsurlarından biri “güven”dir.
Danışan, en kırılgan hâliyle terapi odasına geldiğinde, kendini güvende hissedebilmesi için net sınırların varlığı hayati önem taşır.
Öncelikle, bu sınırlar “mesafe koymak” anlamına gelmez.
Aksine, terapötik sınırlar; duygusal güvenlik, etik çerçeve ve profesyonel ilişkiyi korumak için vardır.
Bununla birlikte, hem danışanın hem de terapistin bu sınırları anlaması terapi sürecinin sağlıklı ilerlemesini sağlar.
🔹 Psikoterapide Sınır Nedir?
Psikoterapide sınır, terapistin danışanla kurduğu profesyonel ilişkinin çerçevesini belirleyen etik ve davranışsal kurallardır.
Bu sınırlar, hem tarafları korur hem de terapinin amacına uygun bir alan yaratır.
Aslında, sınırlar; “nerede durulacağını” değil, “ne kadar güvenle ilerlenebileceğini” belirler.
Terapi ilişkisi bir dostluk değil, profesyonel bir iş birliğidir — ancak duygusal bağ ve empati bu çerçevenin içinde gelişir.
🔹 Neden Sınırlar Gereklidir?
- Güvenin korunması: Danışan, terapistin gizlilik ve etik ilkelere bağlı kalacağına inanmalıdır.
- Rol karmaşasının önlenmesi: Terapist, danışan için bir arkadaş, ebeveyn ya da partner rolünü üstlenmez.
- Duygusal dengenin sağlanması: Terapötik ilişki, sınırları korunduğunda duygusal olarak güvenli kalır.
Dolayısıyla, sınırlar hem etik hem de terapötik açıdan terapinin omurgasını oluşturur.
🔹 Etik İlkeler ve Profesyonel Mesafe
Terapide etik ilkeler; gizlilik, gönüllülük, özerklik ve zarar vermeme prensiplerine dayanır.
Terapist bu ilkelere sadık kaldığında, danışanın güven duygusu güçlenir.
Bununla birlikte, profesyonel mesafe; duygusal soğukluk değil, rol bilincidir.
Terapist empatik olabilir, ancak duygusal olarak sınırını korur.
Bu, terapinin etkili ve sürdürülebilir olmasını sağlar.
🔹 Terapötik İlişkide Sınırların Korunması
🕰 1. Zaman ve Mekân Sınırları
Seansların süresi, sıklığı ve ortamı terapi çerçevesinin fiziksel boyutunu oluşturur.
Örneğin, seansın belirli bir sürede bitirilmesi, danışana tutarlılık ve güven hissi kazandırır.
❤️ 2. Fiziksel ve Duygusal Sınırlar
Terapide fiziksel temas, etik kurallar gereği genellikle sınırlandırılır.
Ayrıca, terapist duygusal paylaşımda ölçülü olmalıdır.
Bu sınırlar, danışanın duygusal yükünü terapistin üzerine yıkmadan çalışmayı sağlar.
💻 3. Sosyal Medya ve Dijital Sınırlar
Dijital çağda terapist–danışan etkileşimi sadece ofiste değil, çevrimiçi ortamlarda da gerçekleşebilir.
Bu nedenle, sosyal medya üzerinden kişisel bağlantılar kurmak etik değildir.
Danışanın gizliliği ve profesyonel mesafe her zaman korunmalıdır.
🔹 Sınır İhlallerinin Etkileri
Sınır ihlalleri, danışanda güven kaybı, kafa karışıklığı ve duygusal zarar yaratabilir.
Terapistin rolünü aşan davranışlar, terapötik ilişkiyi zedeleyebilir.
Sonuç olarak, sınırların korunması sadece etik değil, aynı zamanda terapötik bir gerekliliktir.
Sınır ihlali yaşandığında terapist bunu fark edip danışanla açık bir biçimde ele almalıdır.
🔹 Sağlıklı Terapi İlişkisi Nasıl Kurulur?
- Açık iletişim ve güven ortamı oluşturmak
- Terapi çerçevesini en başta netleştirmek
- Gizlilik ve etik ilkelere bağlı kalmak
- Profesyonel empati göstermek
- Danışanın özerkliğine saygı duymak
Ayrıca, terapist kendi duygusal sınırlarının da farkında olmalıdır.
Süpervizyon ve meslektaş desteği bu noktada çok değerlidir.
🔹 Sık Sorulan Sorular (SSS)
1. Terapist danışanla arkadaş olabilir mi?
Hayır. Terapi bittikten sonra bile bu tür ilişkiler etik değildir.
2. Sınır ihlali nasıl anlaşılır?
Terapistin özel yaşamına dahil olmak, seans dışı duygusal bağ kurmak bir ihlaldir.
3. Terapist duygularını paylaşabilir mi?
Evet, ancak sadece terapötik sürece hizmet ettiği sürece.
4. Sosyal medyada terapisti takip etmek doğru mu?
Etik olarak önerilmez. Profesyonel sınırlar korunmalıdır.
5. Gizlilik sınırının istisnası var mı?
Evet. Kişi kendine veya başkasına zarar verme riski taşıyorsa gizlilik bozulabilir.
🌱 Sonuç: Etik Çerçeve, Güvenli İyileşme Alanı
Terapide sınırlar, duvar değil; güvenli alanın çerçevesidir.
Danışan, bu çerçevede kendini güvende hisseder, terapist de profesyonel rolünü korur.
Etik ilkelerle desteklenen bir ilişki, terapinin derinleşmesini ve kalıcı iyileşmeyi sağlar.
Uzman Klinik Psikolog Mert Aktaş,
Koç Üniversitesi ve Bangor Üniversitesi (İngiltere) mezunu bir terapist olarak,
etik ve profesyonel ilkeler doğrultusunda güvenli bir terapi alanı sunmaktadır.
👉 Güvenli bir terapi süreci için randevu alın.
🌿 Güvenli Bir İyileşme Alanı Sizi Bekliyor
Etik ve profesyonel bir terapi süreciyle duygusal dengeyi yeniden kazanın.
✅ Koç ve Bangor Üniversitesi mezunu
✅ BDT ve ACT uzmanı
✅ Online ve yüz yüze seçenekler
